Τι είναι το οξειδωτικό στρες?
Το οξυγόνο είναι απαραίτητο για όλους τους ανώτερους ζωντανούς οργανισμούς επειδή επιτρέπει την παραγωγή ενέργειας από οργανική ύλη. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας εσωτερικής καύσης στο σώμα, εκτός από την παραγωγή ενέργειας, είναι και η δημιουργία υποπροϊόντων που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες οξυγόνου. Αυτές οι ρίζες οξυγόνου είναι πολύ δραστικά μόρια, επειδή μπορούν να οξειδώσουν τα λειτουργικά μόρια του κυττάρου, δηλαδή τα λιπίδια, τις πρωτεΐνες και το DNA του, μεταβάλλοντας τη δομή τους και προκαλώντας τελικά οξειδωτικές βλάβες στο κύτταρο. Ο ανθρώπινος οργανισμός χρησιμοποιεί φυσιολογικά τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου σε διάφορες λειτουργίες του, όπως για παράδειγμα στην καταπολέμηση των λοιμώξεων. Η χρησιμοποίηση των ελεύθερων ριζών οξυγόνου προς όφελος του οργανισμού και η ταυτόχρονη προστασία των υπόλοιπων μορίων του, επιτυγχάνεται με τη χρήση αντιοξειδωτικών αμυντικών συστημάτων. Οι αντιοξειδωτικοί αμυντικοί μηχανισμοί περιλαμβάνουν τα αντιοξειδωτικά ένζυμα (π.χ. δισμουτάση, καταλάση) και τα αντιοξειδωτικά μη-ενζυμικά συστήματα (π.χ. βιταμίνες C και Ε, γλουταθειόνη, καροτενοειδή κλπ).
Οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου μπορεί να προέλθουν είτε από τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού, είτε από έκθεση σε περιβαλλοντικούς ρύπους όπως τα καυσαέρια και τον καπνό του τσιγάρου, την κατανάλωση αλκοόλ, την έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία, την παρουσία λοιμώξεων και τη χρήση ορισμένων φαρμάκων.
Όταν η παραγωγή των ελεύθερων ριζών οξυγόνου ξεπεράσει την ρυθμιστική ικανότητα των αντιοξειδωτικών συστημάτων, τότε δημιουργούνται οξειδωτικές βλάβες στα βιομόρια (πρωτεΐνες, λιπίδια, DNA), στα οργανίδια του κυττάρου και συνολικά στο ίδιο το κύτταρο, στους ιστούς, στα όργανα και στα συστήματα των οργάνων και τελικά στον ίδιο τον οργανισμό, μια κατάσταση που περιγράφεται ως Οξειδωτικό Στρες.
Αίτια εμφάνισης οξειδωτικού στρες
Το οξειδωτικό στρες προκύπτει εξαιτίας της δημιουργίας μεγάλων ποσοτήτων ελεύθερων ριζών που δεν μπορούν (ή δεν προλαβαίνουν) να εξουδετερωθούν από τα αντιοξειδωτικά συστήματα του οργανισμού. Η επίδραση του οξειδωτικού στρες για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να προκαλέσει πολλές παθολογικές καταστάσεις που κυμαίνονται από καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνο μέχρι χρόνιες λοιμώξεις και φλεγμονώδη νοσήματα καθώς επίσης και νευροεκφυλιστικές ασθένειες. Επιπλέον, πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες υποστηρίζουν ότι το οξειδωτικό στρες είναι η σημαντικότερη αιτία της γήρανσης του οργανισμού.
Πως γίνεται ο έλεγχος οξειδωτικού στρες;
Στο ιατρείο μας πραγματοποιούμε εργαστηριακές εξετάσεις για τον έλεγχο του οξειδωτικού στρες και της αντιοξειδωτικής άμυνας του οργανισμού.
Ο Βασικός Έλεγχος του Οξειδωτικού Στρες αξιολογεί την ισορροπία μεταξύ του οξειδωτικού στρες και του αντιοξειδωτικού δυναμικού του οργανισμού καθώς και την ισορροπία μεταξύ ενζυμικών και μη-ενζυμικών αντιοξειδωτικών συστημάτων του οργανισμού. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό των υποκείμενων αιτιών για πολλά χρόνια νοσήματα και κλινικές διαταραχές έτσι ώστε να σχεδιαστούν οι κατάλληλες εξατομικευμένες θεραπευτικές επεμβάσεις.